ΠΩΣ ΝΑ ΣΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΣΕ ΔΥΟ ΜΕΡΕΣ: ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒΗΜΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ Η ΕΛΛΑΔΑ

Απρ 14th, 2004 | | Κατηγορία: Ελλάδα, Περιβάλλον, Πολιτική | Email This Post Email This Post | Print This Post Print This Post |

Γιατι εχει η Ελλαδα προβληματα τετοιας εκτασης με την αυθαιρετη δομηση; Γιατι ο σχεδιασμος και η προωθηση των υποδομων στην χωρα ειναι παντα μια επιπονη διαδικασια και μαλιστα τοσο αργοσυρτη που οταν πια υλοποιουνται οι λυσεις στα προβληματα, τα δεδομενα εχουν αλλαξει και το προβλημα εχει διπλασιαστει;

Ο ισχυρισμος του αρθρου αυτου ειναι οτι εκτος απο την κακη οργανωση του ελληνικου κρατους βασικο ρολο παιζει η μιξη δυο μεγαλων ελαττωματων των κατοικων της χωρας. Το πρωτο ειναι η ελλειψη ρεαλισμου και το δευτερο το συνδρομο NIMBY (not in my back yard = οχι στην αυλη μου).

Ας ξεκινησουμε με την ελλειψη ρεαλισμου. Ειναι κοινο φαινομενο οσο αναπτυσσεται μια χωρα οι πολεις να μεγαλωνουν για δυο λογους. Η εσωτερικη και εξωτερικη μεταναστευση φερνει νεους κατοικους και η ανοδος των εισοδηματων οδηγει τους αυτοχθονες στη ζητηση ολο και μεγαλυτερων διαμερισματων. Κανοντας αυτη τη διαπιστωση θα περιμενε κανεις οι αρμοδιες αρχες να προνοουν και να σχεδιαζουν συνεχως το πως θα απορροφηθει αυτη η ζητηση χωρις να πιεζεται υπερβολικα το περιβαλλον και ταυτοχρονα να εξασφαλιζονται ανθρωπινες συνθηκες διαβιωσης. Στην Ελλαδα ομως καθε επεκταση του σχεδιου πολεως συνδεεται με εξυπηρετησεις συμφεροντων απο τη μια και κραυγες κατα των «σχεδιων τσιμεντοποιησης της χωρας» απο την αλλη. Οποιαδηποτε προσπαθεια ορθολογικου σχεδιασμου πνιγεται μεσα σε αυτη την κακοφωνια.

Κατα δευτερον ακομα και οταν πια οι αρχες σπρωγμενες απο την ανυποφορη πιεση των αναγκων προχωρουν σε ενα υποτυπωδη σχεδιασμο, ερχεται το τερας του ΝΙΜΒΥ σαν ανυπερβλητο εμποδιο. Οι κατοικοι των περιοχων που ειναι να μπουν στο σχεδιο, ή οπου σχεδιαζεται ενα εργο υποδομης οπως πχ μια λεωφορος, αντιτασσονται με μανια σε καθε εξελιξη. Μαλιστα οι τοπικοι αρχοντες αντι να ειναι μια φωνη λογικης, πρωτοστατουν στις διαμαρτυριες που πολυ συχνα παιρνουν τη μορφη ευθειας και παρανομης συγκρουσης με την υπολοιπη χωρα, κλεινοντας δρομους και παρενοχλωντας εργα. Θελουμε νεες χωματερες για να εξυπηρετησουμε την Αθηνα, αλλα φυσικα καμμια κοινοτητα δε θελει να δεχτει μια χωματερη στο εδαφος της. Θελουμε ενεργοβορες συσκευες, τις οποιες και χρησιμοποιουμε χωρις καμμια περισκεψη ή ενδιαφερον για την προστασια του περιβαλλοντος, αλλα οταν πρεπει να περασει μια νεα γραμμη μεταφορας ρευματος προς ικανοποιηση των δικων μας αχορταγων αναγκων λεμε ολοι: Ναι, αλλα οχι στη δικη μου αυλη!

Ειναι μια διαπιστωμενη ταση στην Ελλαδα να ειμαστε ανυποφορα εγωιστες, να τα περιμενουμε ολα απο το κρατος χωρις την παραμικρη παραχωρηση. Αλλα σαν ανθρωποι με αντιληψη, θα επρεπε να εχουμε συνειδητοποησει οτι δε μπορει να συνεχιστει αυτο. Η τραγικωμωδια με τις χωματερες της Αθηνας πρεπει να βρει τελος. Το ιδιο και η συστηματικη αυθαιρετη δομηση, με ολη τη διαφθορα και περιβαλλοντικη καταστροφη που φερνει. Και αν εμεις δε το καταλαβαινουμε, τουλαχιστον οι ταγοι της πολιτειας πρεπει να δειξουν για μια φορα ηγεσια και αποφασιστικοτητα εκει που πρεπει. Δε μπορει αλλο ολη η χωρα να βασανιζεται λογω των αμετρητων μικρων στενοκεφαλων τοπικων συμφεροντων.

Ας εφαρμοσουμε λοιπον ολη αυτη την αναλυση σε ενα επικαιρο και ενδιαφερον προβλημα: το αεροδρομιο το Ελληνικου και την αξιοποιηση του. Ας ξεκινησουμε με την παραδοχη οτι το αεροδρομιο ανηκει σε ολους τους Αθηναιους, αν οχι ολους τους Ελληνες που το χρηματοδοτησαν και το κατασκευασαν. Αρα και η αξιοποιηση του, πρεπει να φερνει το μεγιστο καλο σε ολους τους Αθηναιους. Τα επιχειρηματα λοιπον των παρακειμενων δημων, δεν εχουν σε καμμια περιπτωση μεγαλυτερο βαρος απο τα επιχειρηματα του κατοικου του Μενιδιου για παραδειγμα. Τι ζητανε οι παρακειμενοι δημοι; Διαμορφωση ολης της, ομολογουμενως τεραστιας, εκτασης σαν παρκο! Ειναι δυνατον, μετα απο ελαχιστη σκεψη, αυτο να συμβαδιζει με τα συμφεροντα της Ευρυτερης Αθηνας; Τι ακριβως χρειαζομαστε ενα παρκο 5.000 στρεμματων, 15 χιλιομετρα απο το κεντρο της Αθηνας, σε μια περιοχη με ηδη αραιη δομηση, τον Υμηττο διπλα και το παραλιακο μετωπο να προσφερει αμετρητες ευκαιριες διασκεδασης και αναψυχης; Προφανως ειναι παραλογο και δε νομιζω εδω οτι θα πρεπει να υποκλιθουμε στα μικρα τοπικα συμφεροντα, στη συνηθισμενη λογικη που εχει τοσο βλαψει τη χωρα.

Δε θα ηταν πιο λογικο το σχεδιαζομενο μητροπολιτικο παρκο της Αθηνας να γινει εκει που χρειαζεται, στο βασανισμενο κεντρο της πολης; Με μια μικρη δοση δημιουργικης σκεψης, αυτη η λογικη μας φερνει σε ενα απλο συμπερασμα. Ο χωρος του Ελληνικου πρεπει να αξιοποιηθει σαν χωρος κατοικιας, με σωστο σχεδιασμο και πολλους ανοιχτους χωρους. Ηδη μια βασικη υποδομη, το Μετρο σχεδιαζεται να κανει σταση στο Ελληνικο. Με λιγες παρεμβασεις ακομα η πολη θα κερδισει ενα προτυπο προαστιο, μοντελο για την οικιστικη αναπτυξη στην Ελλαδα του 21ου αιωνα. Πιο σημαντικο ομως, η πολη θα κερδισει σημαντικοτατους πορους για να κανει μια επαναστατικη διαμορφωση περιοχων οπως τα Πατησια ή η Κυψελη, απαλλοτριωνοντας ολοκληρα οικοδομικα τετραγωνα και δινοντας τα πισω στην πολη σαν χωρους αναψυχης και αναπαυσης. Φαινεται απιστευτο και ομως ειναι απολυτα εφικτο. Πωλωντας 4000 στρεμματα στο Ελληνικο μπορουν να βρεθουν ποροι για πανω απο 2000 στρεμματα στο κεντρο, οπου η γη συχνα ειναι πιο φτηνη! Σκεφτειτε το, 2000 στρεμματα ειναι 8-9 φορες πιο πολυ απο το Πεδιο του Αρεως! Και βεβαια υπαρχει προηγουμενο, για παραδειγμα στη Βαρκελωνη, στο κεντρο της πολης (στο Ραμπαλ) τεραστια τετραγωνα κατεδαφιζονται και γινονται μουσεια και ελευθεροι χωροι.

Εχουμε μια μοναδικη ευκαιρια να αλλαξουμε για παντα το προσωπο της πολης. Ας την αδραξουμε!

———————————————————-

Προσθηκη: Κοιταξτε σχετικα και το πολυ ενδιαφερον αρθρο του Νικου Μαντζαρη

5 σχόλια
Leave a comment »

  1. […] *Κοιταξτε και αυτα τα αρθρα για μια εξηγηση γιατι το κεντρο μιας πολης εχει τοση ζητηση: O’ Sullivan, Arthur (2002), Urban Economics, McGraw-Hill (5. Edition) κοιταξτε το κεφαλαιο 8 και Fujita, M. (1989), “Urban Land Use Theory'” in Location Theory by Gabszewicz, J. et al. Harwood Academic Publishers. Η κεντρικη ιδεα ειναι οτι βεβαια το κεντρο της πολης χαρη στην πληθυμσιακη πυκνοτητα του και την γεωγραφικη του θεση προσφερει την καλυτερη προσβαση σε ολες τις υπολοιπες γειτονιες, προσφερει τις πυκνοτερες δημοσιες υπηρεσιες, τις περισσοτερες ευκαιριες διασκεδασης κτλ **Σε ελληνικες ταινιες της εποχης, το παραπονο: Θελω να φυγουμε απο αυτο το ερειπιο, θελω διαμερισμα σε πολυκατοικια! ακουγεται συνεχως απο τα χειλια των νοικοκυρων και μας θυμιζει οτι συχνα αυτα τα ομορφα κτιρια δεν ειχαν ουτε τις βασικοτερες εγκαταστασεις υγιεινης. *** Αξιζει να σημειωθει σαν επιπλεον παραγοντας οτι η μεταπολεμικη αρχιτεκτονικη της Ευρωπης χαρακτηριζοταν κατα το μεγαλυτερο μερος της απο παρομοια χαρακτηριστικα. Απλως ηταν τυχερες οι περισσοτερες πολεις και δεν ειχαν μαζικη κατασκευη κτιριων εκεινη την εποχη. Μεγαλη εξαιρεση ειναι ισως η Γερμανια, οπου το βομβαρδισμενο κεντρο των πολεων αντικατασταθηκε απο επισης πολυ μονοτονα, λειτουργικα κτιρια. **** Οι γενικες λυσεις, ή μαλλον θεραπειες (γιατι λυσεις θαυματα ανηκουν στην σφαιρα της φαντασιας) για αυτην την κατασταση υπαρχουν, αλλα δεν ειναι αντικειμενο του αρθρου αυτου (κοιταξτε αυτο το αρθρο για το πως να σωσετε την Αθηνα). ***** Σιγουρα η διαπλατυνσεις των δρομων θα γινουν αποδεκτες απο τους ιδιοκτητες, αν εχουν το δικαιωμα να χτισουν περισσοτερα τετραγωνικα! […]

  2. Η Αθήνα έχει μείνει μετεξεταστέα στο μάθημα: Basic Reasoning 101.

    Αλλά όχι για πολύ από ότι βλέπω. Παρατηρώ ότι οι αντιδράσεις αυξάνονται και πληθύνονται τώρα τελευταία…

    Μπραβο παιδια΄, κι’ εγώ μαζί σας…

  3. Γιατί να μην αλλάξει η πολιτεία τα φώτα στους κατοίκους των δήμων που θα έχουν το ωραίο πάρκο, ανεβάζοντας στα ουράνια τις αντικειμενικές αξίες ; Έτσι θα βρει πόρους να κάνει την δουλειά της στις υποβαθμισμένες περιοχές. Αν, μάλιστα, μειώσει εκεί τις αντικειμενικές αξίες, τις γκρεμίσει στα τάρταρα, ίσως συμφέρει και σε ιδιώτη να αγοράσει τις προσόψεις των γειτονικών σε ένα οικοδομικό τετράγωνο τετραγώνων και το τετράγωνο, το οποίο θα κάνει πάρκο με κλειδί μόνο για τους κατοίκους των γύρω προσόψεων. Ισχύει σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη.

  4. ναι αυτο ειναι μια καλη ιδεα, να εσωτερικευονται οι θετικες εξωτερικοτητες. Θελετε παρκο, θα πληρωσετε για την δημιουργια και συντηρηση του…

  5. […] Μια καλη κινηση σχετικα με το περιβαλλον, που κατηγορηθηκε πολυ και αδικα για μενα, ειναι στο θεμα του παρκου του Ελληνικου. Ενα μικρο μερος του χωρου θα δοθει για δημιουργια ιδιωτικων κατοικιων υψηλης ποιοτητας με μερος των εσοδων να πηγαινουν για δημιουργια του παρκου αλλα και για κατεδαφιση τετραγωνων στο κεντρο της Αθηνας. Αυτο το δευτερο ειναι κατι που νομιζω οτι πρεπει να γινει, και μαλιστα σε πολυ μεγαλυτερο βαθμο. Η Αθηνα δεν χρειαζεται ενα νεοπλουτιστικο παρκο 4000 στρεμματων 15 χμ απο το κεντρο σε μια ηδη πρασινη περιοχη, η Αθηνα χρειαζεται 100 παρκα 10-20 στρεμματων στο κεντρο της. Γενικοτερα τα αστικα κεντρα της χωρας εχουν μεγαλη αναγκη απο ελευθερους χωρους και πρεπει καθε χρονο να ριχνουμε μερος των δημοσιων επενδυσεων σε δημιουργια τετοιων χώρων. […]

Σχολιαστε